Budżet Domowy

Przez lata wmawiano nam, że drogą do finansowej stabilności jest rezygnacja z kawy na mieście. Słynny „efekt latte” stał się ewangeliczną przypowieścią o oszczędzaniu. Dziś, z ciężkim sercem i jeszcze lżejszym portfelem, muszę ogłosić: ten mit jest martwy. Został zamordowany z zimną krwią przez znacznie groźniejszego przeciwnika – wszechobecną premiumizację. Zjawisko, które sprawia, że zwykły papier toaletowy zaczyna mieć bardziej arystokratyczne pochodzenie niż niejeden europejski monarcha.

Zapomnijcie o latte za 15 złotych. Prawdziwym zagrożeniem dla budżetu Kowalskiego jest teraz „sól himalajska o wibracjach księżycowych” za 25 złotych, „woda strukturyzowana” droższa od paliwa rakietowego i chleb, którego proces wypieku jest bardziej skomplikowany niż instrukcja obsługi promu kosmicznego. Czy nasze życie stało się od tego lepsze? Zdecydowanie tak – przynajmniej w oczach działów marketingu.

Stajesz przed regałem. W jednej ręce trzymasz listę zakupów, święty graal racjonalności i finansowej dyscypliny. W drugiej – pusty koszyk, naczynie gotowe na przyjęcie dóbr wszelakich. A przed tobą on. Żółty, agresywny, krzyczący niczym trybun ludowy na wiecu – napis “3 w cenie 2!”. I tu zaczyna się dramat, godny antycznej tragedii, w której twoja logika walczy z pierwotnym instynktem łowcy-zbieracza.

Czy naprawdę potrzebujesz trzech litrów majonezu, skoro mieszkasz sam i jesteś na diecie? Czy zakup ośmiopaku papieru toaletowego o zapachu leśnej bryzy, gdy w domu masz jeszcze zapas z poprzedniej promocji, jest aktem przezorności, czy już syndromem oblężonej twierdzy? Witajcie w świecie promocyjnej schizofrenii, gdzie każdy wypad po bułki zamienia się w zaawansowane ćwiczenia z analizy matematycznej i psychologii tłumu.

Zapewne każdy z nas doznał tego egzystencjalnego wstrząsu. Otwierasz paczkę chipsów, a wita Cię głównie powietrze z limitowaną edycją ziemniaków. Sięgasz po ulubiony batonik, który w dłoni zdaje się podejrzanie filigranowy, niczym biżuteria dla lalki. Czy to Twoje dłonie urosły, czy może producenci rozpoczęli masową produkcję w skali mikro? Nie, drodzy czytelnicy, to nie złudzenie. To shrinkflacja – cicha i podstępna dieta, na którą zapisano nas wszystkich bez naszej zgody.

To zjawisko, nazywane przez ekspertów z Instytutu Badań nad Erozją Gramatury (IBNEG) „niewidzialnym podatkiem od nieuwagi”, polega na zmniejszaniu wagi lub objętości produktu przy jednoczesnym utrzymaniu (a czasem nawet podniesieniu!) jego ceny. To genialny w swej prostocie manewr, dzięki któremu korporacyjne słupki w Excelu rosną, a nam… cóż, nam rośnie co najwyżej frustracja. Bo o ile wzrost ceny o 20 groszy zauważymy od razu, o tyle zniknięcie trzech listków z rolki papieru toaletowego czy dwóch ciastek z paczki wymaga już iście detektywistycznego zacięcia.

Budzisz się rano, a Twój telefon odtwarza playlistę z serwisu streamingowego za 29,99 zł miesięcznie. Czytasz poranne wiadomości za paywallem (49,99 zł), popijając kawę z ekspresu, do którego kapsułki przychodzą w comiesięcznej paczce (89,99 zł). W drodze do pracy słuchasz audiobooka w aplikacji (39,99 zł), a wieczorem relaksujesz się przy serialu na platformie VOD (60 zł). Gratulacje. Nie jesteś już konsumentem – jesteś abonentem. Zdiagnozowano u Ciebie ostrą formę subskrypcjozy, schorzenia, które według najnowszych badań Instytutu Badań nad Drenażem Portfela (IBnDP) dotyka już 87% aktywnych ekonomicznie Polaków.

Ta finansowa dolegliwość polega na niekontrolowanym gromadzeniu drobnych, cyklicznych opłat, które w skali roku tworzą kwotę zdolną sfinansować solidne wakacje lub niespodziewaną wizytę u protetyka. Mechanizm jest genialny w swojej prostocie: bariera wejścia jest niska, a wyjścia… cóż, kto z nas pamięta, gdzie anuluje się wszystkie te usługi?

Szanowni Państwo, drodzy Czytelnicy “Faktów Z Dupy”! Znowu nadszedł ten magiczny czas, gdy rząd, niczym Święty Mikołaj w środku lata, objawia nam swoje najnowsze ekonomiczne objawienie. Tym razem padło na program “Tarcza-Portfel+”, czyli – jak głoszą oficjalne komunikaty – “strategiczne wzmocnienie siły nabywczej obywateli w obliczu globalnych wyzwań cenowych”. Brzmi to jak zaklęcie z bajki o skarbach, prawda? Ale czy nasze portfele faktycznie urosną, czy może czeka nas kolejny przypadek ubytków, które widać tylko w raporcie księgowym rządu? Adam Fikło z Faktyzdupy.pl bierze pod lupę te wspaniałe obietnice.

Szanowni Państwo, drodzy Czytelnicy “faktyzdupy.pl”! Dziś zabieramy się za temat, który niczym dżdżownica po deszczu nieustannie wyłazi z ziemi naszych portfeli i spędza sen z powiek nawet najbardziej zatwardziałym optymistom. Mowa oczywiście o inflacji – tym niewidzialnym wrogu, który z gracją baletnicy podkrada nam resztki godności finansowej, jednocześnie obiecując, że to dla naszego dobra, bo przecież mniej wydamy. Czyżby?

W moim regularnym felietonie “Co nam urosło, co nam spadło” często poruszam kwestie, które bezpośrednio uderzają w kieszeń przeciętnego Kowalskiego. Dziś jednak skupimy się na fenomenie, który przekształca nasze ciężko zarobione banknoty w drogie papierki do podcierania nosa po kolejnym odczycie wskaźnika CPI. Przyjrzymy się, jak inflacja z “cichego złodzieja” metamorfozuje się w “trenera personalnego” naszych finansów, zmuszając nas do bolesnej, acz podobno zdrowej, “diety oszczędnościowej”.

Liczyliście, że po wakacyjnym szaleństwie portfel odetchnie z ulgą, a jego zawartość zacznie rosnąć w tempie geometrycznym? Nic bardziej mylnego! Zamiast naładować baterie, przypomina on teraz schorowanego maratończyka po biegu przez pustynię. Adam Fikło, Wasz ulubiony finansowy cynik z FaktyZDupy.pl, sprawdza, co nam urosło, a co spadło – i dlaczego wcale nie chodzi o naszą wagę.