Społeczeństwo

W chłodnym, aseptycznym świetle współczesności, gdzie każda emocja zdaje się być przefiltrowana przez ekran i zważona na szali algorytmicznego zaangażowania, ginie coś fundamentalnego. Coś, co niegdyś stanowiło pomost dusz, intymny szept autora rzucony wprost do serca czytelnika, zanim jeszcze padło pierwsze słowo opowieści. Mówię o dedykacji – tej filigranowej kaligrafii uczuć, która zamieniała egzemplarz książki w relikwię. Dziś, otwierając nową powieść, witani jesteśmy najczęściej przez lśniącą biel, pustkę krzyczącą głośniej niż jakikolwiek manifest.

Z najnowszych, niepokojących danych Międzywydziałowego Instytutu Grafologii Sentymentalnej (MIGS) wynika, że w ciągu ostatniej dekady odsetek książek zawierających osobistą dedykację odautorską spadł o zatrważające 87%. Czy staliśmy się pokoleniem bezimiennych odbiorców, anonimowym tłumem, dla którego nikt już nie chce pisać „dla…”? Czy akt twórczy został tak doszczętnie odarty z sacrum, że stał się jedynie kolejną linią produkcyjną treści?

Pamiętacie ten moment? Gwałtowny przypływ światła, zalewający aksamitny mrok widowni. Szmer tysiąca szeptów, który nagle staje się rozmową. To antrakt – niegdyś święty rytuał, sakralna pauza w liturgii sztuki. Dziś, jak donoszą badacze z Międzynarodowego Kolegium Badań nad Pustką Sceniczną (MKPS), jest to relikt, którego zanik powoduje u współczesnego widza syndrom, określany mianem „narracyjnej niestrawności”. Czy w pogoni za maksymalizacją doznań utraciliśmy zdolność do ich trawienia?

W dobie, gdy transparentność życia publicznego staje się jednym z filarów demokracji, radni Gminy Przejrzyste Jutro postanowili przenieść tę ideę na zupełnie nowy, bardziej dosłowny poziom. Uchwała Nr CXXIII/45/2024 w sprawie “Standardów estetycznych i norm przejrzystości przeszkleń w budynkach mieszkalnych” wywołała wśród mieszkańców falę pytań, na które urzędnicy zdają się odpowiadać z olimpijskim spokojem. Czy troska o wspólną przestrzeń usprawiedliwia zaglądanie, a w zasadzie kontrolowanie, jak patrzymy na świat przez własne szyby?

Współczesna klatka schodowa stała się areną cichej, acz brutalnej wojny podjazdowej. To pole bitwy, na którym zamiast oręża dzierżymy smartfony, a uniesiona w geście pozdrowienia dłoń jest aktem rzadkiej i niezrozumiałej dla ogółu odwagi. Z niekłamanym niepokojem obserwuję galopującą epidemię, którą eksperci z Międzywydziałowego Zakładu Badań nad Erozją Więzi Społecznych ochrzcili mianem Syndromu Amnezji Sąsiedzkiej (SAS). Choroba ta, objawiająca się patologiczną niezdolnością do wymówienia prostego ‘Dzień dobry’, toczy naszą cywilizację od fundamentów, zwiastując jej rychły i opłakany w skutkach koniec.

Zapytajmy samych siebie, z ręką na sercu – ile razy udawaliśmy pilną rozmowę telefoniczną, byle tylko uniknąć konfrontacji wzrokowej z sąsiadem z trzeciego piętra? Ile razy nasza uwaga została w cudowny sposób przykuta przez fascynującą fakturę tynku na ścianie, gdy z naprzeciwka nadchodziła ona – sąsiadka z psem? To nie jest zwykła nieśmiałość. To symptom głębokiego upadku moralnego, dowód na to, że zerwaliśmy prastary, niepisany pakt społeczny.

Współczesny krajobraz relacji międzyludzkich przypomina coraz bardziej jałową pustynię, po której błąkają się jednostki pozbawione kompasu moralnego i jakiejkolwiek busoli wskazującej na stabilność. W epoce, gdzie umowa na abonament telefoniczny posiada więcej klarownych zapisów niż fundamenty ludzkich więzi, na naszych oczach rodzi się nowa, przerażająca plaga: Syndrom Relacyjnej Mgławicy (SRM).

Zjawisko to, zdiagnozowane przez czołowych badaczy z Międzyresortowego Instytutu Badań nad Erozją Więzi Społecznych (MIBEWS), opisuje stan, w którym dwie dorosłe, rzekomo rozumne istoty, funkcjonują w amorficznej, pozbawionej definicji przestrzeni ‘czegoś-pomiędzy’. To nie jest przyjaźń, to nie jest związek – to socjopatologiczna anomalia, w której jedyną stałą jest chroniczna niepewność. Czy ludzkość, która wysłała człowieka na Księżyc, nie potrafi już zdefiniować podstawowej komórki społecznej?

Cisza, która następuje po ostatnim akordzie, jest inna niż wszystkie. Gęsta, naelektryzowana, ciężarna od niewypowiedzianych emocji. To w niej, w tym zawieszeniu między wybrzmiałym dziełem a prozą życia, rodziła się kiedyś magia. Z tej właśnie ciszy, przebijanej rytmicznym crescendo dłoni, wykuwał się bis – niepisany pakt między artystą a publicznością, świadectwo, że to, co się wydarzyło, było czymś więcej niż tylko odegraniem partytury. Dziś jednak ta cisza jest coraz częściej gwałcona przez chłodny, błękitny blask. Zanim wybrzmi echo ostatniej nuty, nad głowami tłumu wyrasta las ekranów, a kciuki, zamiast klaskać, gorączkowo przesuwają się po szkle.

Wójt gminy Wólka Kozodawska, znany z zamiłowania do porządku i symetrii, z dumą ogłosił wprowadzenie w życie Uchwały nr 1138/LIV/2024. Dokument, liczący 47 stron i opatrzony 12 załącznikami graficznymi, ma w założeniu raz na zawsze rozwiązać problem chaotycznego parkowania na terenie gminy. Cel szczytny, jednak diabeł, jak to często bywa w lokalnym prawodawstwie, tkwi w szczegółach, którym postanowiłam się przyjrzeć.

Nowe przepisy, opracowane we współpracy z Międzyuczelnianym Instytutem Inżynierii Ruchu i Estetyki Przestrzennej, wprowadzają rewolucyjny system „parkowania kierunkowego”. Zgodnie z § 8 ust. 3 lit. b) uchwały, „pojazdy silnikowe należy parkować równolegle do osi jezdni, z zachowaniem kierunku zgodnego z wektorem ruchu na danym pasie, w odległości nie mniejszej niż 15 cm i nie większej niż 18,5 cm od krawężnika”. To nie koniec precyzji – załącznik nr 7 określa nawet dopuszczalny kąt skrętu kół podczas postoju na wzniesieniach przekraczających 3% nachylenia.

W Gminie Zielona Dolina, znanej dotąd z malowniczych krajobrazów i spokojnego rytmu życia, zapanował nowy trend. Mianowicie, od początku bieżącego kwartału, mieszkańcy muszą zmierzyć się z rewolucyjnym – a jak twierdzą władze, innowacyjnym – systemem segregacji odpadów. Pod hasłem “Zieleń dla pokoleń, portfel dla nas wszystkich” wprowadzono zestaw regulacji, które, według oficjalnych komunikatów, mają wynieść gminę na europejskie podium recyklingu. Jednakże, jak zwykle bywa w przypadku tak ambitnych deklaracji, pojawiają się pytania. I to pytania dotyczące konkretnych, cyfrowych danych, a nie tylko ekologicznych haseł.

Nasze redakcyjne biurko, wyposażone w lupy i arkusze kalkulacyjne, zbadało sprawę, by odpowiedzieć na kluczowe pytanie: czy nowy system to faktyczny postęp w ochronie środowiska, czy może sprytny zabieg na zwiększenie przychodów do gminnej kasy, obciążający głównie mieszkańców?

Szanowni Państwo, Czcigodni Czytelnicy,

Z prawdziwą troską, a wręcz z naukowo uzasadnionym niepokojem, obserwuję kondycję polskiego społeczeństwa w sferze, która winna stanowić jego niezbywalny fundament: w relacjach międzyludzkich. To, co niegdyś było misterną siecią wzajemnego szacunku, głębokiego dialogu i autentycznej empatii, dziś przypomina raczej poszarpaną pajęczynę, rozrywaną przez wiatry cyfrowej bylejakości i medialnej kakofonii. Czyżbyśmy, jako naród z tak bogatą dziedzicznością kulturową i moralną, skazani byli na dekadencję komunikacyjną, gdzie serdeczny uścisk zastępuje “polubienie”, a wnikliwą konwersację – płytki komentarz okraszony szeregiem infantylnych piktogramów? Moja analiza prowadzi do wniosków, które mogą być dla niektórych niewygodne, ale są, ośmielę się rzec, fundamentalne dla naszej przyszłości.

Szanowni Państwo, Obywatele, Ludzie Dobrej Woli! Z głębokim ubolewaniem, graniczącym z duchowym cierpieniem, spoglądam na otaczającą nas rzeczywistość, gdzie z każdym dniem, niczym niszczycielska plaga, szerzy się fenomen, który śmiem nazwać “Cyfrową Apokalipsą Obyczajową”. Nie mam tu na myśli katastrofy o biblijnym wymiarze, lecz subtelny, acz bezlitosny proces erozji fundamentalnych zasad, które przez stulecia budowały fundament naszego człowieczeństwa.